ธรรมที่พระโสดาบันละได้เด็ดขาด
อกุศลกรรมบถ๑๐ พระโสดาบันบุคลละได้ ๖ อย่าง คือ
ปาณาติบาต ๑
อทินนาทาน ๑
กาเมสุมิจฉาจาร ๑
มุสาวาท ๑
ปิสุณาวาจา ๑
มิจฉาทิฏฐิ ๑
อุปกิเลส ๑๖ พระโสดาบันละได้ ๖ อย่าง คือ
มักขะ ลบหลู่คุณท่าน ๑
ปลาสะ ตีเสมอ ๑
อิสสา ริษยา ๑
มัจฉริยะ ตะหนี่ ๑
มายา เจ้าเล่ห์ ๑
สาไถยะ โอ้อวด ๑
นิวรณ์ ๖ พระโสดาบันละได้ ๑ อย่าง คือ วิจิกิจฉา อย่างหยาบ
สัญโญชน์ ที่พระโสดาบันละได้ คือ
สักกายทิฏฐิ ความเห็นว่ามีอัตตา ตัวตน ๑
วิจิกิจฉา ความลังเลสงสัย (ในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์) ๑
ลีลพตปรามาส ยึดถือในศีลและพรต ในทางงมงาย
มีราคะเบาบาง มีโทสะเบาบาง ๑
เมื่อละสัญโญชน์ ๓ ได้แล้ว พร้อมกับการถึงพร้อมด้วย ทัศนะ
หมายถึงการเห็นพระนิพพานด้วยโสดาปัตติมรรค
เป็นการเห็นครั้งแรกก่อนอริยมรรคอันดับอื่นๆ พระอริยโสดาบัน อริยสาวก
มีชื่อเรียกและอ้างไว้ในบาลีหลายคำ เช่น
๑. ทิฏฐิสัมปันโน ผู้ถึงพร้อมด้วยความเห็น
๒. ทัสสนะสัมปันโน ผู้ถึงพร้อมด้วยทัศนะ
๓. อาคโต อิมัง สัทธัมมัง ผู้ถึงพระสัทธรรมนี้แล้ว
๔. ปัสสติ อิมัง สัทธัมมัง ผู้เห็นพระสัทธรรม
๕. เสกเขนะ ญาเณนะ สมันนาคะโต ผู้ถึงพร้อมแล้วด้วยมรรคญาณ ขั้นเสกขะ
๖. เสกขายะ วิชชายะ สมันนาคะโต ผู้ถึงพร้อมแล้วมรรควิชชา ชั้นเสขะ
๗. ธัมมะ โสตัง สมาปันโน ผู้มาถึงกระแสแห่งพระธรรมเรียบร้อยแล้ว
๘. อริโย นิพเพธิโก ผู้มีปัญญา แทงทะลุ ขั้นอริยะ
๙. อมตัทวารัง อาหัจจะ ติฏฐติ ผู้ยืนพิงประตูอมตะนิพพาน
องค์ของพระโสดาบัน ๔ อย่าง คือ
คบหาสัตบุรุษ ๑
ฟังธรรมของสัตบุรุษ ๑
ทำไว้ในใจซึ่งธรรมของสัตบุรุษ ๑
ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ๑
อริยสาวกผู้โสดาบัน ประกอบด้วยธรรม ๔ อย่าง
เป็นผู้ไม่ตกไปในอบายภูมิ ๔ คือ
นรก กำเนิดสัตว์ดิรัจฉาน เปรตวิสัย ทุคติวินิบาต
พิมพ์คัดลอกบางส่วนจากหนังสือ :
: พระประวัติสมเด็จพระสังฆราช สุก ไก่เถื่อน ยุคกรุงศรีอยุธยา
No comments:
Post a Comment